Fabius: “Ik heb tien jaar lang geen emotie gevoeld”

Fabius rapt op zijn debuutalbum Nuchter over afkickproces “Ik heb tien jaar lang geen emotie gevoeld”

Een jaar geleden werd de Lelystadse rapper Fabius badend in het zweet wakker. Zijn hart klopte zo hard dat zijn borstkas er pijn van deed. Zijn ogen stonden bol in de kassen. Hij was in paniek. Wat was er in godsnaam met hem aan de hand? Hij had misschien nog wat XTC in zijn bloed en hij had de avond ervoor flink gezopen, maar dit was geen gewone kater. ‘Ik had het gevoel dat ik aan het sterven was.’

Twee dagen later komen dezelfde verschijnselen weer opzetten. Weer zweten, weer hartkloppingen, weer doodsangst. In paniek zit hij een paar uur later bij de huisarts. Begon het jarenlange alcoholgebruik zijn tol te eisen? Waren zijn hersenen serieus fucked up geworden? In zijn familie zag hij genoeg voorbeelden van wat alcohol met een mens kan doen. Was hij net zo aan het worden? De dokter stelt hem echter gerust, de alcohol of de drugs kon de oorzaak niet zijn, die waren inmiddels wel uit zijn bloed. Maar wat was het dan wel? Na een lang gesprek vraagt de dokter hem: ‘Ben je eigenlijk wel gelukkig?’ Fabius barst in huilen uit: ‘Nee dokter. Ik ben zo depressief als een deur.’

Fabius, die buiten de hiphop als Almer door het leven gaat, heeft op zijn zachtst gezegd geen ideale start van zijn leven gekend. Zijn familie hoort bij de grote groep mensen die in de jaren ’70 en ’80 vanuit Amsterdam naar Lelystad trok. Vooral mensen uit een lage sociale klasse trokken weg uit de hoofdstad en met hen verhuisden bepaalde sociale problemen mee. De belangrijkste problemen: weinig maatschappelijke kansen en een hoog alcohol- en drugsgebruik. ‘Ik werd in mijn jeugd omringt door junks, alcoholisten en schizo’s,’ vertelt Fabius hierover. ‘Als ik thuis kwam uit school was mijn ma altijd dronken. Ze zoop zelfs terwijl ze zwanger was van mij. En het dan raar vinden dat ik veel huilde. Ik was als baby gewoon al aan het afkicken!’

Zijn jeugd laat zich verder raden: onrustig in de klas, chaos thuis. Regelmatig gebeurt het dat zijn zus hem na school naar de buren brengt, omdat zijn moeder te dronken is om hem op te vangen. Op zijn zestiende rookt hij vijf gram weed en drinkt hij iedere dag. Zijn ouders zijn dan inmiddels gescheiden. Zijn vader heeft het nog aan hem proberen duidelijk te maken dat hij moet oppassen niet zoals zijn moeder en haar familie te eindigen, maar die boodschap werd vaker hardhandig overgebracht dan rustig uitgelegd. Naar hem luistert Fabius dan ook al lang niet meer.

Als hij 16 jaar is, is Fabius verslaafd. ‘Er ging geen dag voorbij zonder dat ik dronk of drugs gebruikte. Dat gaat heel geleidelijk, al je vrienden zitten in dezelfde situatie. Maar je weet het wel: iedere avond val je in slaap en je weet dat je verslaafd bent. Je belooft jezelf morgen te gaan stoppen. Als de ochtend komt ben je alleen alweer van gedachten verandert: niet vandaag, vandaag is er een verjaardag, een zware werkdag, een feestje bij iemand thuis, of willekeurig welke andere smoes. Morgen, dan ga je echt stoppen. Maar niet vandaag. En zo gaan er tien jaar voorbij.’

Bij de huisarts besluit Fabius dat het genoeg is geweest. ‘Ik had al tien jaar geen emotie meer gevoeld. Alles was weggestopt achter een roes van alcohol en drugs. Ik had allemaal onverwerkte gevoelens en herinneringen. Daarom was ik zo depressief.’ Hij gaat cold turkey. Het eerste nummer op zijn debuutalbum ‘Nuchter’ gaat hier over. Het voelt als een scene uit Train Spotting. ‘De foto van mijn vader lijkt te praten maar ik kan hem niet verstaan / ik voel een angst naar binnen dringen / ik voel dat ik ga gillen / ik doe het en ik laat me verder gaan.’ Toch was de eerste periode nadat hij gestopt was niet de zwaarste. ‘Het duurt maar een paar dagen om van de lichamelijke verslaving af te kicken,’ legt hij uit. ‘Het geestelijke proces duurt veel langer. Iedere situatie lijkt te vragen om een drankje of een jointje. Daarnaast komen al die onverwerkte emoties boven. Het lukte me een half jaar lang niet in slaap te vallen. Soms werd mijn geest eerder wakker dan mijn lichaam, waardoor ik wakker was maar mijn lichaam niet kon bewegen. Dat is echt superbeangstigend.’

Deze periode duurt ongeveer een half jaar. Tijdens of na iedere nieuwe fase van het afkickproces schrijft Fabius aan zijn debuutalbum. Dit is dan ook een chronologisch verslag van het afgelopen jaar. In de track Keuzes rapt hij over oude kennissen van hem die nog steeds verslaafd zijn of die veel te jong kinderen kregen. Volgens Fabius is dat hun eigen schuld: ‘Nadat ik bij de huisarts was geweest, ben ik in therapie gegaan. Ik liep bij de verslavingszorg. Er zijn allerlei instanties en ook vrienden en familie die je een helpende hand proberen te bieden. Veel mensen met drugs- en drankproblemen slaan die hulp echter af. Ze willen niet dat iemand zich met hen bemoeid. Dat is een keuze, en daarmee is de shit waarin je zit je eigen schuld.’

Na een ruim half jaar begint Fabius de strijd tegen zijn geestelijke verslaving langzaam te winnen. Het lukt hem beter om in groepen te zitten waar mensen een drankje doen. Hij bestelt dan een colaatje. Hij gaat weer optreden. De eerste keer dat hij weer op het podium stond was heel bijzonder: ‘Ik had nog nooit nuchter opgetreden. Één van de eerste keren dat ik weer op het podium stond was bij Where Is The Snor. Ik werd helemaal gek. Allemaal mensen die voor me aan het pitten waren, meisjes die vol overgave op mijn muziek aan het dansen waren, mensen die mijn teksten zo hard stonden mee te schreeuwen dat hun spuug tot op het podium kwam. Voor het eerst zag ik nuchter wat mijn muziek met mensen deed. Ik liep high dat podium af.’

Ook op zijn album wordt de toon steeds positiever. De tiende track heet niet voor niets Blik op de Toekomst en in het voorlaatste nummer rapt Fabius: ‘Hou je vast aan de love / Ik weet hoe het hoort te zijn.’ Het gaat steeds beter met me, vertelt de jonge rapper. ‘Het moeilijke van afkicken is je beseffen dat je altijd een ex-verslaafde blijft. Er is altijd een stem in je die zegt dat je best nog één drankje kan doen. Die stem moet je leren accepteren en dat lukt me steeds beter.’

Interview door: Ties Joosten